Kunsthal Rotterdam

Aan de hand van schilderijen en beelden uit haar collectie van onder meer Isaac Israëls, Odilon Redon, Jan Veth en George Breitner – aangevuld met De Swarts eigen werk, foto's, sculpturen en muziekstukken - wordt een beeld van haar wereld geschetst. Ook werk van De Swarts levensgezellin, kunstenares Emilie van Kerckhoff en van haar vader, kunstschilder Corstiaan de Swart, wordt gepresenteerd. De tentoonstelling vertelt, samen met het rijk geïllustreerde boek ‘Fatale Kunst’ van gastcurator Jaap Versteegh, het levensverhaal van een vrouw die letterlijk alles overheeft voor de kunst. 

Muze der Tachtigers

Sara de Swart wordt als enig kind geboren in een welgesteld gezin. Eind negentiende eeuw maakt zij in Amsterdam als een van de weinige vrouwen deel uit van de Beweging van Tachtig. Ze raakt bevriend met een groot aantal jonge kunstenaars en velen van hen ondersteunt zij financieel door het aankopen van hun werk. Dit levert haar de bijnaam ‘Muze der Tachtigers’ op. Zij is bevriend met schilders als George Hendrik Breitner en Isaac Israëls, de schrijvers Lodewijk van Deyssel en Herman Gorter en ook componist Gustav Mahler behoort tot haar vriendenkring. Haar belangstelling gaat uit naar alle mogelijke kunstdisciplines, van schilderkunst en beeldhouwkunst tot literatuur, poëzie en muziek. Het grote aantal portretten van Tachtigers dat in ‘Fatale kunst’ wordt getoond, biedt een uniek inzicht in deze kunstenaarsgroep, die voor de ontwikkeling van de moderne kunst in Nederland van groot belang is geweest. De actieve en stimulerende rol van Sara de Swart in het kunstleven van haar tijd wordt, aan de hand van uitvoerig onderzoek door Jaap Versteegh, in de tentoonstelling voor het eerst belicht.

Oog voor talent

De Swarts scherpe oog voor talent en haar persoonlijke contacten met toonaangevende kunstenaars in binnen- en buitenland vormden de basis voor haar imposante kunstverzameling. Zo kon zij door haar vriendschap met de kunstenaars Odilon Redon en Auguste Rodin hun werk kopen en hen als eerste in Nederland introduceren. In de tentoonstelling is onder meer een omvangrijke verzameling prenten van Odilon Redon te zien. Sara de Swart houdt haar leven lang een oprechte liefde voor de kunst en geeft haar hele vermogen uit aan het ondersteunen van kunstenaars die zij bewondert. Vanaf 1909 raakt zij in steeds grotere financiële problemen en is zij genoodzaakt om geleidelijk al haar kunst te verkopen.

Publicatie

Bij de tentoonstelling verschijnt het rijk geïllustreerde boek ‘Fatale Kunst. Leven en werk van Sara de Swart (1861 – 1951)’ van Jaap Versteegh, ISBN 978 94 6004 223 2 I NUR 654, Uitgeverij Vantilt. Het onderzoek door kunsthistoricus en beeldend kunstenaar Jaap Versteegh biedt een prachtige gelegenheid om in de Kunsthal eigen werk van Sara de Swart in de context van haar verzameling en levensverhaal te tonen.