Hello darkness, my old friend

15 juni 2024 – 22 september 2024 Deze tentoonstelling is afgelopen
Hal
4
Onheilspellende heksen, griezelige monsters en afzichtelijke gedrochten: Kunsthal Rotterdam belicht de schaduwzijde van de menselijke verbeelding in de tentoonstelling Hello darkness, my old friend. Zeventig werken op papier uit de collectie van de Universitaire Bibliotheken Leiden confronteren je met de donkere kant van de Europese kunstgeschiedenis. Van Leonardo da Vinci’s karakterstudies en de prenten van Pieter Bruegel de Oude, tot Natasja Kensmils houtskoolportretten: ze maken allemaal onze fascinatie voor het macabere zichtbaar.

De tentoonstelling bestaat uit zeven thema’s en laat zien dat bepaalde overtuigingen en angsten van alle tijden zijn. Het thema ‘De dood komt voor iedereen’ gaat over het onvermijdelijke einde van de mens en de prominente rol die dit fenomeen speelt in de kunstgeschiedenis. Zogenaamde Dodendansen, weergaves van skeletfiguren die mensen meenemen in een dans van de dood, komen meesterlijk tot leven in de houtsnedes van Hans Holbein II (1497-1543). Kenmerkend voor de verbeelding van dit onderwerp is dat de dood geen onderscheid maakt tussen wie hij komt halen: arm, rijk, vroom of zondaar.

Boek hier je tickets

Het einde der tijden

Bijbelse beeltenissen over het Laatste Oordeel, de Apocalyps en de hel doen zich voor in het thema ‘Het einde der tijden’. Deze werken speelden een cruciale rol bij het verspreiden en versterken van het christelijke geloof, zeker in een tijd waarin veel mensen nog niet konden lezen. Met ‘Duivels en gedrochten’ ziet de bezoeker Satan in allerlei gedaanten op prenten van onder andere Albrecht Dürer (1471-1528) en David Humbert de Superville (1770-1849). Dierlijk met hoorntjes of verleidelijk en mysterieus: ze vormen stuk voor stuk de belichaming van het kwaad.

Surrealistisch en bovennatuurlijk

In het thema ‘Nachtmerries en visioenen’ komen droomachtige en surrealistische weergaven van het onderbewuste aan bod, van een gevecht tussen een drinkkan op poten en een hoofdeloos mannetje op een vat in het water, tot verschrikkelijke plagen en monsterlijke verschijningen. Dat kunstenaars zich lieten inspireren door de collectieve angst en fascinatie voor het bovennatuurlijke, ontdekt de bezoeker in ‘Magische wezens en hekserij’. Bezems, gruwelijke brouwsels en andere mystieke rituelen komen terug in de prenten van onder meer Pieter Bruegel de Oude (ca. 1525-1569) en Hans Baldung Grien (ca. 1484-1545).

Humoristische elementen

Ondanks de duistere ondertonen bevatten veel van de werken ook humoristische elementen, wat zorgt voor een interessante paradox. ‘Het dagelijks leven op zijn vreemdst’ geeft kwakzalvers, satirische prenten en – soms komische – legendes een podium. Tot slot lijken de werken binnen het thema ‘Allegorische gekte’ op het eerste gezicht vooral bizarre taferelen, maar wie langer kijkt kan hier belangrijke lessen uit trekken. Zo kan een prent waar schapen bij een wolf op de biecht komen, gezien worden als een aanklacht tegen de kerkelijke macht en staan vechtende geldzakken en kisten symbool voor de hypocrisie van oorlog. In het samenspel van schaduw, licht, humor en ernst ervaart de bezoeker de nuances van het menselijk bestaan.

Universitaire Bibliotheken Leiden

De tentoonstelling komt tot stand in nauwe samenwerking met de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). De UBL beheert bijzondere collecties van nationaal en internationaal belang, waaronder manuscripten, tekeningen, boeken, archieven, foto's, prenten, kaarten en brieven van over de hele wereld. De collecties worden actief aangevuld en beschikbaar gemaakt voor onderwijs, onderzoek en het belangstellende publiek.

Pers

6.jpg
Johan Sadeler (1550-ca.1600); naar ontwerp van Dirck Barendsz (1534-1592), De laatste vier dingen: Hel, tussen 1572 en 1592, gravure, Universitaire Bibliotheken Leiden
7.jpg
François Ragot (1638-1670), De muziekles voor katten, tussen 1653 en 1670, gravure, Universitaire Bibliotheken Leiden
Vrijdagavond geopend
Op 18 oktober - tijdens Friday Night LIVE - zijn alle tentoonstellingen tot 22:00 uur open
Tickets & programma
Kunsthal & Cookies
Voor een optimaal websitebezoek, gebruiken we functionele en analytische cookies. Om op basis van je interesses, video's en advertenties te kunnen tonen, is je toestemming nodig voor het gebruik van marketing cookies. Dit kun je elk moment wijzigen. Bekijk onze cookieverklaring en privacyverklaring.
Deze cookies zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt. Deze cookies kunnen niet uitgezet worden.
Deze cookies kunnen geplaatst worden door derde partijen, zoals YouTube of Vimeo.
Deze cookies zorgen ervoor dat we het gebruik van de website kunnen meten en verbeteringen door kunnen voeren.
Deze cookie stellen onze advertentiepartners in staat om doelgerichter informatie te kunnen aanbieden.
Door categorieën uit te zetten, kan het voorkomen dat gerelateerde functionaliteiten binnen de website niet langer correct werken. Het is altijd mogelijk om op een later moment de voorkeuren aan te passen. Bekijk meer informatie.